Van Gravenberch tot FC Utrecht: dé zeven verrassingen in Europa

Elk seizoen zijn er weer spelers en clubs die ver boven of onder verwachting presteren. Dit jaar is dat niet anders. FCUpdate zet alle verrassingen op een rijtje.

Ryan Gravenberch (Liverpool)

Dat Gravenberch zeer getalenteerd is, staat buiten kijf. Toch kwam het er de afgelopen jaren niet uit. Na zijn debuut als zestienjarige in Ajax 1 werd hij vaste waarde in Amsterdam. Vier jaar en 103 duels later vertrok hij voor een kleine twintig miljoen euro naar Bayern München. Dat bleek echter te hoog gegrepen. Bij Liverpool moest hij dan maar vanaf medio 2023 zijn carrière opnieuw leven gaan inblazen. Hij kreeg er geregeld speeltijd, maar om hem een vaste waarde te noemen...

Dit jaar is dat compleet anders, de middenvelder is niet meer weg te denken uit de basis van Liverpool. Gravenberch heeft dit seizoen al meer Premier League-minuten achter zijn naam dan vorig seizoen, is meer bij het spel betrokken, onderschept veel ballen en draait van spelers weg. Gravenberch laat zien dat hij thuishoort in momenteel misschien wel het beste elftal van Europa.

Sam Beukema (Bologna)

Beukema speelde vier seizoenen nog gewoon met Go Ahead Eagles in de Keuken Kampioen Divisie. Op 22-jarige leeftijd was hij daar een vaste waarde geworden en dwong hij een transfer naar AZ af. Nog geen twee seizoenen later had Bologna genoeg gezien: die jongen moeten we hebben.

Vorig seizoen was Beukema onderdeel van misschien wel de grootste verrassing van de laatste jaren in Italië: Bologna werd vijfde en haalde Champions League-voetbal. Onder aanvoering van Joshua Zirkzee (nu Manchester United), Riccardo Calafiori (nu Arsenal) en trainer Thiago Motta (nu Juventus) werd de droom werkelijkheid. En dat was mede te danken aan Beukema: met hem als sterkhouder vormde Bologna de op-twee-na-minst gepasseerde verdediging in de Serie A.

Dit seizoen zijn enkele belangrijke spelers vertrokken, maar Beukema houdt zich goed staande. De verdediging van Bologna is iets minder sterk dan vorig jaar, maar niet veel, ondanks de vertrekkende spelers en trainer. Dat Beukema nu op het lijstje staat van niet alleen Liverpool, maar ook Real Madrid, Atlético Madrid en Juventus, is dan ook geen verrassing.

FC Utrecht

Zesde, zesde, zevende, zevende en zevende. De laatste vijf eindnoteringen van FC Utrecht, dit seizoen niet meegerekend. Wie had voorspeld dat de Domstedelingen na vijftien wedstrijden Feyenoord, FC Twente, AZ, en Ajax achter zich zouden laten, zou voor gek zijn verklaard.

En toch is het zo. De ploeg van Ron Jans staat op de tweede plek in de Eredivisie, met zeven punten achterstand op koploper PSV en twee punten voorsprong op Feyenoord. Je zou niet zeggen dat de ploeg overloopt van kwaliteit, maar Jans heeft een hecht collectief gecreëerd, dat voor elke meter strijdt.

Paxton Aaronson is een van de pareltjes van de Utrechtste formatie, hij toonde eerder al zijn klasse bij het dolende Vitesse. De middenvelder is veelzijdig, doet verdedigend zijn werk, kan een man voorbij dribbelen en zeker een doelpunt maken. De 21-jarige Amerikaan staat op vier doelpunten en twee assists. Verder is linksback Souffian El Karouani erg belangrijk met zijn creativiteit: hij staat al op vijf Eredivisie-assists. Met Mike van der Hoorn en Nick Viergever heeft Jans een ervaren en solide verdedigingsduo tot zijn beschikking.

Kijken we naar de onderliggende cijfers, zien we wel dat Utrecht wat boven verwachting presteert. Op basis van het vertoonde spel en de gecreëerde en weggegeven kansen, had de ploeg eigenlijk 22 in plaats van 35 punten moeten hebben. Daarmee zou het dan op de achtste plaats moeten staan. Een terugval qua resultaten ligt dan ook in de lijn der verwachting.

Nottingham Forest

Vorig seizoen vocht het historische Forest tot het einde van de Premier League tegen degradatie. Dat werd voorkomen: uiteindelijk eindigde de ploeg zes punten boven Luton Town, dat wel afgleed. Dit seizoen lijkt het de omgekeerde wereld. Forest staat niet meer rond de degradatiestreep, maar heeft een Champions League-plek in zicht.

De kracht daarbij is de defensie, het stokpaardje van trainer Nuno Espirito Santo. In vijftien duels kreeg de Belg Matz Sels maar achttien doelpunten om de oren. Aanvallend gezien is het vrij mager, al valt natuurlijk één iemand op. De 33-jarige Chris Wood lijkt op de toppen van zijn kunnen en schiet de ene na de andere bal binnen. Hij staat momenteel op tien goals in vijftien duels.

AS Roma

Het verval van de grote club uit de hoofdstad van Italië was de afgelopen jaren al een beetje ingezet, maar waar Roma zich nu begeeft is wel erg pijnlijk. Na vijftien wedstrijden staat de ploeg van nu Claudio Ranieri op de elfde plek. Eerder dit seizoen stond Daniele de Rossi aan het roer, maar de clublegende mocht al snel vertrekken.

Met al zeven verliespartijen op zak in de Serie A heeft Roma maar zestien punten bij elkaar geschraapt. Daarmee staat het onder andere onder Empoli, dat vorig seizoen maar nipt aan degradatie naar het tweede niveau ontsnapte. Het grootste probleem is doelpunten maken. Clubtopscorer Artem Dovbyk (vorig seizoen Girona) staat op vier doelpunten in de competitie, maar is nu geblesseerd. Afgelopen weekend werd wel met 4-1 gewonnen van Lecce, dat zal Ranieri goed doen.

Raphinha

Raphinha was vorig seizoen geen slechte speler voor FC Barcelona, maar kreeg toch van tijd tot tijd kritiek van de Catalaanse fans. Dat is nu helemaal verstomd. De Braziliaan is in enkele maanden uitgegroeid van een goede speler naar een speler van wereldklasse. Fans lopen dan ook weer helemaal met hem weg.

Dit seizoen staat de teller al op zestien doelpunten en tien assists. En dat in december... Ter vergelijking: gedurende het gehele vorige seizoen scoorde hij negen maal en gaf hij dertien beslissende passes. Geen slechte cijfers, maar het rendement wat hij dit seizoen haalt is ongekend. En bovendien in de grote wedstrijden: een doelpunt en een assist tegen Real Madrid, een hattrick tegen Bayern München... Hansi Flick haalt het beste in Raphinha naar boven. Met hem in bloedvorm, is de kans op een nieuwe landstitel en wie weet, de cup met de grote oren, vele malen groter.

Stade Brestois

Stade Brestois is dit seizoen een team van uitersten. In de eigen competitie presteert de club uit Bretagne middelmatig: de degradatiezone is met zestien punten op zak dichterbij dan de plaatsen voor Europees voetbal. In de Champions League is het echter een compleet ander verhaal.

Met dertien punten uit zes wedstrijden staat Brest (voor de wedstrijden van woensdagavond) op een vijfde plek. Net achter Leverkusen en Internazionale, en voor Bayern München, Real Madrid, Manchester City en landgenoot Paris Saint-Germain. Het moet gezegd: het speelschema van de Fransen is niet te complex geweest, maar bijvoorbeeld Bayer Leverkusen 'thuis' op 1-1 houden is veel ploegen niet gegeven. PSV was dinsdagavond ook geen schim van zichzelf in Frankrijk en verloor vrij terecht met 1-0 van Brest. De Fransen zijn zeker van een plek bij de beste 24, maar wat zit er nog meer in het vat?