Overleden in 2023: van deze prominenten nam de voetbalwereld dit jaar afscheid

Het jaar 2023 zit er bijna op, dus het is tijd om de balans op te maken. Naast talloze hoogtepunten moest de voetbalwereld in de voorbije twaalf maanden ook afscheid nemen van een aantal prominenten. FCUpdate zet er vijftien voor je op een rijtje.

6 januari - Gianluca Vialli

Het jaar 2023 is nog geen week oud als Gianluca Vialli zijn laatste adem uitblaast. Als speler haalt hij in 1992 de finale van de Europa Cup 1 met Sampdoria, waar hij een geducht aanvalsduo vormt met Roberto Mancini. De eindstrijd op Wembley gaat echter verloren tegen het FC Barcelona van Johan Cruijff, dankzij de beroemde knal van Ronald Koeman. Vier jaar later, inmiddels in dienst van Juventus, sleept Vialli de cup met de grote oren alsnog in de wacht door in Rome na strafschoppen af te rekenen met Ajax. Later dat jaar vertrekt hij naar Chelsea, waar hij onder Ruud Gullit komt te spelen. Na het ontslag van de Nederlander volgt de Italiaan hem zelfs op, eerst nog als speler-manager maar later als fulltime trainer. Daarna zou hij ook nog een seizoen bij Watford voor de groep staan, maar Vialli concludeert uiteindelijk dat het trainersvak niet voor hem is weggelegd.

In de laatste jaren van zijn leven wordt Vialli bij de Italiaanse nationale ploeg herenigd met zijn voormalige aanvalsmaatje Mancini. Laatstgenoemde fungeert als bondscoach, Vialli is vanaf 2019 als teammanager verbonden aan de Azzuri en maakt in die hoedanigheid de Europese titel van 2021 mee. In 2018 brengt Vialli naar buiten dat hij kanker heeft. Hoewel hij in april 2022 nog 'schoon' wordt verklaard, keert de ziekte later dat jaar weer terug. In december legt Vialli daarom zijn taken bij de nationale ploeg neer. Een maand later, op 6 januari, overlijdt hij in een kliniek in Londen. Gianluca Vialli was 58 jaar.

7 februari - Christian Atsu en Ahmet Eyüp Türkaslan

In de nacht van 6 februari wordt het grensgebied tussen Turkije en Syrië opgeschrikt door een zware aardbeving. Midden in de nacht wordt een schok van 7,8 op de schaal van Richter gemeten, met het epicentrum in de buurt van de stad Gaziantep. Volgens cijfers van de World Health Organisation worden daarbij in totaal zo'n 23 miljoen mensen getroffen in beide landen. Het officiële dodental ligt op 50.783 personen, daarnaast zijn nog eens 297 mensen sindsdien vermist.

Twee dagen na de verwoestende aardbeving wordt bekend dat keeper Ahmet Eyüp Türkaslan tot de dodelijke slachtoffers behoort. De doelman komt terecht onder het puin van de beving en overleeft dat niet. Zijn club Yeni Malatyaspor brengt dat via de officiële kanalen naar buiten. Türkaslan werd 28 jaar.

Daarnaast wordt sinds de ramp ook de Ghanese aanvaller Christian Atsu vermist. Hij kwam uit voor het nabijgelegen Hatayspor, maar speelde in het seizoen 2013-14 in de Eredivisie namens Vitesse. Daarna begint hij een rondreis langs verschillende landen, die hem onder meer langs Everton, Malaga en Newcastle United leidt. Een dag voor de beving maakt Atsu nog de enige treffer in de thuiswedstrijd tegen Kasimpasa, tevens zijn eerste doelpunt namens Hatayspor.

Hoewel Turkse media in eerste instantie melden dat Atsu levend en wel onder het puin vandaan is gehaald, moet die berichtgeving later worden ingetrokken. De zoektocht naar de 60-voudig Ghanees international wordt daarna hervat. Op 18 februari, twaalf dagen na de beving en toen de hoop al vrijwel verdwenen was, wordt zijn stoffelijk overschot eindelijk gevonden. Christian Atsu werd 31 jaar.

8 februari - Volkan Kahraman

Voormalig voetballer Volkan Kahraman komt op 8 februari op schokkende wijze aan zijn einde. In 1995 haalt Feyenoord de aanvallende middenvelder vanuit zijn vaderland Oostenrijk naar Nederland. Tot een doorbraak in De Kuip zou het nooit komen; Kahraman komt namens de Stadionclub niet verder dan een korte invalbeurt tegen De Graafschap in november 1997.

Een overstap naar stadgenoot Excelsior brengt uitkomst. Namens de Kralingers komt Kahraman in twee seizoenen bijna zestig keer in actie, voordat hij naar Turkije vertrekt om uiteindelijk bij SV Pasching weer terug te keren in Oostenrijk. Het zou zijn beste periode als voetballer blijken, wat ook leidt tot zijn debuut in de nationale ploeg in 2002. Uiteindelijk speelt hij drie interlands voor Oostenrijk.

In 2014, na omzwervingen door het Oostenrijkse voetbal en een kortstondig Grieks avontuur, beëindigt Kahraman zijn actieve loopbaan. In de jaren daarna werkt hij als trainer en technisch directeur op de lagere niveaus in het voetbal en is hij tevens enkele jaren raadslid in een deelgemeente van Wenen.

Op 8 februari krijgt hij in die stad in een café ruzie met een bekende, die Kahraman op straat doodschiet en vervolgens zelfmoord pleegt. Volkan Kahraman werd 43 jaar jaar oud.

14 februari - Wim Kras

Op 15 februari meldt FC Volendam dat Wim Kras een dag eerder is overleden. Als aanvaller kwam hij zijn gehele loopbaan, die duurde van 1959 tot 1973, uit voor de club uit zijn geboortedorp. Uiteindelijk zou de teller stoppen bij 381 wedstrijden, waarin Kras 94 keer het net wist te vinden.

Bij zijn debuut in de Eredivisie vestigt Kras bovendien een record dat tot op de dag van vandaag standhoudt, en dat vermoedelijk nog vele jaren zal blijven doen. Hij is namelijk nog maar 15 jaar en 290 dagen oud op het moment dat hij op 22 november 1959 als basisspeler debuteert tegen Ajax, dat in Volendam met 0-3 wint door treffers van de broers Henk (twee keer) en Cees Groot. Een half jaar later, op 15 mei 1960, maakt Kras tegen MVV zijn eerste doelpunt in het betaalde voetbal. Met een leeftijd van 16 jaar en precies 100 dagen is hij daardoor de op een na jongste doelpuntenmaker ooit in de geschiedenis van de Eredivisie.

Na zijn actieve loopbaan blijft Kras in Volendam, waar zijn zoon Wim Kras junior het later ook tot het eerste elftal zou schoppen. Bij RKAV Volendam was senior betrokken bij de jeugdopleiding. Op 14 februari blaast Kras, in zijn geboortedorp, zijn laatste adem uit. FC Volendam besluit het stadion vier dagen later eenmalig om te dopen in het Wim Kras Stadion rond het thuisduel met Vitesse. Wim Kras werd 79 jaar.

1 maart - Just Fontaine

Rond ieder wereldkampioenschap komt de naam van Just Louis Fontaine wel weer voorbij. In 1958 vestigt de in Marrakech geboren aanvaller een record dat tot op de dag van vandaag standhoudt, door op de eindronde in Zweden liefst dertien keer te scoren. Die prestatie is nooit meer geëvenaard.

Scoren was sowieso zijn handelsmerk; Fontaine zou uiteindelijk slechts 21 interlands voor Les Bleus spelen, maar daarin wel op 30 doelpunten eindigen. Als clubspeler scoort hij voor achtereenvolgens USM Casablanca, OCG Nice en Stade de Reims 227 keer in 248 wedstrijden, voordat hij zijn actieve loopbaan in 1962 door blessures noodgedwongen al op 29-jarige leeftijd moet beëindigen.

Na zijn actieve loopbaan wordt Fontaine trainer; hij is onder meer bondscoach van Frankrijk en later ook van zijn geboorteland Marokko. Bovendien weet hij met Paris Saint-Germain in 1974 promotie naar het hoogste niveau te bewerkstelligen. Op 1 maart 2023 overlijdt hij in Toulouse. Just Fontaine werd 89 jaar oud.

27 maart - Thijs Slegers

Op 27 maart brengt PSV het trieste nieuws naar buiten dat perschef Thijs Slegers is overleden. De geboren Brabander is sinds 2015 in dienst bij de club, die hem aanstelde na een loopbaan in de voetbaljournalistiek, waarin hij werkzaam is voor Voetbal International en De Telegraaf.

Slegers lijdt sinds oktober 2022 aan acute leukemie, waarvoor hij dat jaar een stamceltransplantatie ondergaat. Die lijkt in eerste instantie het beoogde resultaat op te leveren, maar in februari maakt Slegers via sociale media bekend dat hij is uitbehandeld. De tijd die hem rest benut hij onder meer om mensen op te roepen zich te registreren als stamceldonor. Donorportaal Matchis ontvangt door zijn actie meer dan 10.000 nieuwe inschrijvingen. Op 27 maart overlijdt Slegers op 46-jarige leeftijd.

28 april - Joeri Petrov

In 1993 loopt de jonge Oekraïense aanvaller Joeri Petrov stage bij het Ajax van Louis van Gaal. Tot een contract komt het niet, maar twee jaar later haalt RKC Waalwijk hem op huurbasis alsnog naar Nederland. Na een half seizoen lijft FC Twente hem definitief in; in Enschede zou hij bijna drie jaar spelen voordat hij, na meerdere incidenten met alcoholgebruik, in februari 1998 wordt ontslagen.

Petrov keert terug bij RKC, wordt een jaar verhuurd aan ADO Den Haag en verlaat Nederland in 2003 om voor verschillende clubs in Rusland en Oekraïne te gaan spelen. In 2006 haalt FC Volendam hem terug naar ons land, waar hij na twee jaar in de Jupiler League te hebben gespeeld zijn profcarrière beëindigt om als amateur verder te gaan bij ASWH en later Haaglandia.

Drank blijft echter zijn grote valkuil. In 2017 wordt duidelijk dat Petrov, nog altijd woonachtig in Nederland, door zijn alcoholverslaving geen rooie cent meer over heeft van het geld dat hij in zijn profloopbaan bij elkaar heeft. Op 28 april overlijdt hij in Tilburg. Joeri Petrov wordt slechts 48 jaar oud.

12 juni - Silvio Berlusconi

Italië neemt op 12 juni afscheid van de meer dan kleurrijke Silvio Berlusconi. Hij is op dat moment met een geschat vermogen van zo'n 6 miljard euro de op twee na rijkste inwoner van het Zuid-Europese land.

Vanaf het begin van de jaren '70 begint Berlusconi aan de opbouw van een enorm media-imperium, waar hij schathemeltjerijk mee wordt. In 1986 maakt hij zijn entree in de voetbalwereld als hij eigenaar wordt van AC Milan. Na een bekernederlaag tegen Serie B-club Parma raakt hij dusdanig onder de indruk van Arrigo Sacchi, de trainer van die club, dat hij hem in 1987 aanstelt in San Siro. Met onder meer het Nederlandse supertrio Marco van Basten, Ruud Gullit en Frank Rijkaard in de gelederen groeien de Rossoneri uit tot een Europese grootmacht, die in die jaren onder meer drie keer beslag legt op de Europa Cup 1 / Champions League.

Daarnaast koestert Berlusconi ook politieke ambities. Tussen 1994 en 2011 zou hij drie keer tot premier van Italië worden gekozen. Ook maakt hij daarna deel uit van de Italiaanse Senaat en het Europees Parlement.

Controverse is Berlusconi bepaald niet vreemd. Zo wordt hij gedurende zijn loopbaan meerdere keren veroordeeld tot gevangenisstraf, onder meer vanwege belastingontduiking. Ook raakt hij in opspraak omdat op zijn seksfeestjes, zogeheten bunga bunga-party's, minderjarige meisjes aanwezig zouden zijn geweest.

In 2017 verkoopt Berlusconi zijn aandelen in AC Milan aan een Chinese investeerder. De club zou onder zijn leiding uiteindelijk vijf keer de 'cup met de grote oren' winnen en bovendien acht keer kampioen van Italië worden. Voor het voetbal ging hij na zijn vertrek uit San Siro echter niet verloren; vanaf 2018 leidde hij het bescheiden AC Monza, met behulp van zijn trouwe rechterhand Adriano Galliani, naar de Serie A.

De laatste jaren van zijn leven kampt Berlusconi met diverse gezondheidsproblemen. Uiteindelijk wordt leukemie hem fataal. Op 12 juni blaast hij in het San Raffaele-ziekenhuis in Milaan zijn laatste adem uit. Silvio Berlusconi werd 86 jaar.

30 augustus - Jan Jongbloed

Op 30 augustus overlijdt Jan Jongbloed na een lang ziekbed. Als keeper was hij in liefst vier verschillende decennia actief in het Nederlandse profvoetbal, wat een aantal bijzondere records opleverde.

Zo houdt de 'moderne', meevoetballende keeper in Oranje liefst 683 achtereenvolgende minuten zijn doel schoon, nog altijd een record. Namens achtereenvolgens DWS, FC Amsterdam, Roda JC en Go Ahead Eagles komt hij bovendien tot 717 wedstrijden in het betaald voetbal, ook dat aantal is tot op heden nooit geëvenaard. Tot slot is hij, met een leeftijd van 45 jaar, bij zijn laatste wedstrijd ook nog altijd de oudste prof ooit in Nederland.

Jongbloed komt tot 24 interlands voor het Nederlands elftal, waaronder de verloren WK-finales van 1974 en 1978. In zijn vrije tijd is hij dusdanig fanatiek sportvisser dat hij in 1974 een transfer naar Ajax afslaat, omdat hem dat zijn vrije visdag zou kosten. In 1984 komt Jongbloeds zoon Eric-Jan, net als zijn vader keeper, om het leven nadat hij op een amateurveld door de bliksem wordt getroffen.

Na zijn actieve loopbaan is Jongbloed als assistent-, interim- en jeugdtrainer verbonden aan HFC Haarlem, Go Ahead Eagles en Vitesse. Bij die laatste club is hij liefst 22 jaar werkzaam, waardoor hij na zijn vertrek in 2010 wordt benoemd tot Zilveren Vitessenaar.

De laatste jaren van zijn leven neemt de gezondheid van Jongbloed af. Op 30 augustus overlijdt hij, 82 jaar oud, in zijn geboortestad Amsterdam.

10 oktober - Daniëlle van 't Schip

Op 10 oktober bereikt de voetbalwereld het trieste nieuws dat Daniëlle van 't Schip is overleden. De oudste dochter van Willeke Alberti en bassist Joop Oonk is tot haar overlijden getrouwd met John van 't Schip, met wie zij twee volwassen kinderen heeft.

In 2022 wordt duidelijk dat Van 't Schip lijdt aan een uitgezaaide vorm van endeldarmkanker. Hoewel ze open en hoopvol spreekt over haar ziekte en het herstel daarvan, wordt deze haar ruim een jaar later fataal. Daniëlle van 't Schip overlijdt op 10 oktober op 55-jarige leeftijd.

Nog geen drie weken later aanvaardt haar man John het hoofdtrainerschap van Ajax, een positie die vrijkomt na het ontslag van Maurice Steijn. Van 't Schip heeft de klus voor haar overlijden nog met Daniëlle besproken, zo vertelt hij bij zijn aanstelling op 30 oktober. "Zij is degene geweest die zei: John, dit zijn momenten en kansen die je moet pakken. Het is in het rouwproces goed voor jou om je volledig te kunnen geven. Anders zit je thuis. Word je daar beter van?"

21 oktober - Sir Bobby Charlton

Manchester United maakt op 21 oktober bekend dat clubicoon Sir Bobby Charlton op 86-jarige leeftijd is heengegaan.

Als speler maakt hij deel uit van de Busby Babes, zoals het Manchester United-elftal van toenmalig manager Matt Busby genoemd werd. Charlton is een van de overlevenden van de vliegramp in München in 1958, die acht United-spelers het leven kost. Charlton raakt zwaargewond, maar herstelt volledig en zou nog bijna twintig jaar doorvoetballen.

Zo is hij, net als zijn oudere broer Jack, basisspeler in het Engels elftal dat in 1966 op Wembley wereldkampioen wordt door West-Duitsland in de eindstrijd met 4-2 te verslaan. Tien jaar na de fatale crash is Charlton bovendien een van de hoofdrolspelers in het elftal dat Manchester United de eerste Europa Cup 1 in de geschiedenis bezorgt.

Na zijn actieve voetballoopbaan maakt Charlton jarenlang deel uit van de raad van bestuur van Manchester United. Bovendien wordt hij door die club permanent geëerd met een standbeeld buiten stadion Old Trafford, waarop hij samen met zijn oud-ploeggenoten George Best en Denis Law is vereeuwigd. In 1994 wordt Charlton verheven in de adelstand, sindsdien mag hij zich 'sir' noemen.

In 2020 wordt duidelijk dat Charlton lijdt aan dementie. Op 21 oktober overlijdt hij op 86-jarige leeftijd.

11 november - Raphael Dwamena

Op 11 november overlijdt Raphael Dwamena nadat hij in een wedstrijd in de Albanese competitie in elkaar is gezakt. De zevenvoudig Ghanees international sterft op weg naar het ziekenhuis.

Dwamena is in 2017, als speler van het Zwiterse FC Zürich, dichtbij een overstap naar Brighton & Hove Albion. Bij de medische keuring komen echter hartproblemen aan het licht, waarna een streep door de transfer gaat. Hij blijft echter voetballen en zakt in 2021 ook al eens in elkaar, maar kan dan snel gestabiliseerd worden.

Net als Daley Blind en Christian Eriksen voetbalt Dwamena, in zijn geval vanaf 2020, met een ICD-kastje, dat bij hartritmestoornissen een schok kan afgeven. In 2021 redt dat zijn leven, maar later dat jaar besluit hij echter op God te vertrouwen en het kastje te laten verwijderen. Die beslissing wordt hem twee jaar later fataal. Rapahel Dwamena wordt slechts 28 jaar oud.

18 november - Ruud Geels

Met het indrukwekkende aantal van 265 doelpunten moet Ruud Geels op de all time topscorerslijst van de Eredivisie alleen 'Het Kanon' Willy van der Kuijlen voor zich dulden. Aan het leven van de oud-spits komt op 18 november een einde.

Geels is Doelpuntenmaker (met een hoofdletter D) van beroep namens clubs als Feyenoord, Go Ahead Eagles, Ajax, PSV en Sparta Rotterdam. Ook speelt hij in de jaren zeventig drie seizoenen in België, twee bij Club Brugge en later eentje bij Anderlecht. Koppen is zijn specialiteit. "Alsof hij uit de lichtmast kwam vallen", verzucht Willem van Hanegem in 1975 na afloop van Ajax - Feyenoord in het Olympisch Stadion in Amsterdam. Ajax verslaat de aartsrivaal met 6-0, Geels maakt er die dag vijf.

Hoewel Geels ook in Oranje met elf goals in twintig interlands het net regelmatig weet te vinden, komt hij op het WK van 1974 geen minuut van de bank. Twee jaar later komt hij wel in het elftal en maakt hij drie doelpunten op het EK in Joegoslavië, waar Nederland -mede dankzij twee treffers van Geels in de troostfinale tegen het gastland - beslag legt op het brons.

Ondanks zijn ongekende scoringsdrift voelt en gedraagt Geels zich absoluut niet als een vedette. In zijn eerste jaren als semi-prof werkt hij naast zijn voetbalcarrière als huisschilder, wat hem prima bevalt. "Als ik op de ladder was blijven staan, dan was ik misschien veel gelukkiger geweest", laat hij zich jaren later ontvallen in de talkshow Barend & Van Dorp.

De laatste jaren van zijn leven krijgt Geels te maken met de ziekte van Alzheimer. Op 18 november blaast hij in zijn geboortestad Haarlem zijn laatste adem uit. Ruud Geels wordt 75 jaar.

25 november - Terry Venables

Aan het leven van Terry Venables komt op 25 november een einde. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw komt hij uit voor de Londense clubs Chelsea, Tottenham Hotspur, Queens Park Rangers en Crystal Palace. In 1964 speelt hij zijn enige twee interlands voor de Engelse nationale ploeg.

Als trainer bereikt Venables wél de absolute top. Nadat hij zijn loopbaan langs de lijn is begonnen bij zijn vroegere werkgevers Crystal Palace en QPR wordt hij in 1984 - op voorspraak van Sir Bobby Robson - aangesteld bij FC Barcelona. Hij wint in zijn debuutseizoen direct de Spaanse titel en leidt de Catalanen in 1986 naar de finale van de Europa Cup 1, die na strafschoppen verloren gaat tegen Steaua Boekarest. De Roemeense doelman Helmuth Duckadam groeit uit tot de held van de dag door alle vier de Catalaanse inzetten in de serie te keren.

In 1994 wordt Venables bondscoach van Engeland, dat zich onder zijn voorganger Graham Taylor niet weet te plaatsen voor het WK dat dat jaar in de Verenigde Staten wordt gehouden. Twee jaar later leidt hij het elftal op het EK in eigen land (Football is coming home), mede dankzij een 4-1 overwinning op Oranje in de groepsfase, naar de halve finale. Daarin moeten strafschoppen de beslissing brengen tegen aartsrivaal Duitsland. De huidige bondscoach Gareth Southgate mist als enige, de Duitsers stomen door naar de finale en zouden daarin na verlenging afrekenen met het verrassende Tsjechië.

Na zijn vertrek als bondscoach wordt Venables weer clubtrainer, maar in 2006 keert hij terug bij de nationale ploeg, als assistent van Steve McClaren. De latere trainer van FC Twente en huidige assistent van Erik ten Hag bij Manchester United slaagt er echter niet in om kwalificatie voor het EK van 2008 af te dwingen, waarna de FA afscheid neemt van beiden.

De trainer in ruste is volgens de BBC al geruime tijd ernstig ziek als hij op 25 november overlijdt. Terry Venables werd 80 jaar.