BBC komt kort voor wedstrijd tegen West Ham United met bijnaam voor AZ

De selectie van West Ham United is een veelvoud waard van die van AZ, maar in Engeland wordt niet gerekend op een makkelijk tweeluik voor de Premier League-club. Op de dag van de eerste ontmoeting in de halve finale van de Conference League staat de BBC stil bij de indrukwekkende prestaties van AZ en de werkwijze die daarachter schuilgaat.

AZ wordt door de BBC omschreven als the Dutch Moneyball team. De ontmoeting wordt voor West Ham een confrontatie met Mr. Moneyball himself, waarmee wordt gedoeld op Billy Beane. De 61-jarige Amerikaan kwam in 2015 als adviseur binnen bij AZ en nam in 2020 een minderheidsbelang in de club. Beane, vicepresident van Major League-honkbalclub Oakland Athletics, werd binnengehaald door algemeen directeur Robert Eenhorn, zelf een voormalig tophonkballer.

Samen ontketenden ze een datarevolutie bij AZ: data werden leidend bij de beslissingen op bijvoorbeeld transfergebied. Het personage van Brad Pitt in de film Moneyball is gebaseerd op Beane. "Ik ben trots om betrokken te zijn bij de club. Wat hier gebeurt, het proces en de consistentie die daarbij komt kijken, is een van de beste onbekende verhalen in de sport", vertelt Beane aan de BBC. "Ik ben weliswaar bevooroordeeld, maar het is fantastisch. Het is niet alleen een mooi verhaal vanuit sportief perspectief, maar ook vanuit zakelijk perspectief."

Beane wilde bewijzen dat zijn datagedreven methode ook succesvol kon zijn in de voetballerij. Hij is tevreden over de resultaten sinds zijn komst. "Het eerste wat gebeurde, is dat Robert geen geld meer verloor. Het eerste jaar was pijnlijk, want hij moest de beste spelers verkopen. Dat was de prijs voor de slechte beslissingen die voorgangers hebben genomen bij AZ. Met het kleine beetje geld deed hij twee aankopen die volledig op data waren gebaseerd: Vincent Janssen en Alireza Jahanbakhsh." 

AZ betaalde naar verluidt 400.000 euro voor Janssen aan Almere City, terwijl Jahanbakhsh voor 1,8 miljoen euro overkwam van NEC. Ze werden respectievelijk voor 22 miljoen euro en 19 miljoen euro weer verkocht. Volgens Beane zullen data het werk van de traditionele scout niet overnemen, maar verrijken. "Scouts hebben een onmogelijke taak. We proberen hun taak te herdefiniëren."

"In het zakenleven worden beslissingen altijd genomen op basis van informatie. Sommige informatie kun je niet uit data halen. Ik kan er niet achter komen hoe een speler als ploeggenoot is", legt de Amerikaan uit. "Ik weet niet of hij de hele nacht uitgaat, wat voor ouders hij heeft, hoe hij op school was. Ik wil dat scouts me zoveel mogelijk informatie verschaffen die ik zelf niet kan verkrijgen. Dat kun je vervolgens in je model verwerken."

In de nieuwste aflevering van de FCUpdate Podcast wordt voorspeld dat de Alkmaarders dit seizoen de Conference League gaan winnen. Beluister de hele aflevering hieronder.