De gigantische impact van Erik ten Hag bij Manchester United

The Erik ten Hag era has begun. Dat stuurde Manchester United direct na het laatste fluitsignaal van de gewonnen League Cup-finale tegen Newcastle United de wereld in. Ten Hag heeft zijn eerste prijs in Engelse dienst te pakken en zich daarmee zowaar nog populairder gemaakt. FCUpdate.nl reisde afgelopen week af naar Manchester en sprak daar met clubpersoneel, supporters en journalisten, die stuk voor stuk superlatieven tekort kwamen om onder woorden te brengen wat Ten Hag in korte tijd teweeg heeft gebracht op Old Trafford.

13 augustus 2022. Als Ten Hag haar had gehad, dan zat hij er met zijn handen volop in. Manchester United was na de nederlaag tegen Brighton & Hove Albion (1-2) vernederd door Brentford. Er werd in Londen met 4-0 verloren en die eindstand was al na 35 minuten bereikt. Met Liverpool-thuis op het programma was de positie van de Nederlandse trainer al serieus wankel. Hij kampte met dezelfde problemen als zijn voorgangers. De peperdure aankoop Lisandro Martínez was volgens de Engelse media te klein. Cristiano Ronaldo had zich misdragen in de voorbereiding. Op alle fronten was het onrustig. 

Vrijwel exact een half jaar later is Ten Hag bijna onaantastbaar in Manchester. De supporters lopen weg met Ten Hag en verwijzen daarbij vaak naar het moment in de ochtend na de 4-0 nederlaag tegen Brentford: de 13,8 kilometer die de oefenmeester meeliep op Carrington na de afgang. Dat was het verschil in gelopen afstand tussen de spelers van Manchester United en Brentford een halve dag eerder. Een signaal waarmee hij zich op intense wijze committeerde aan zijn selectie en wat nog regelmatig als moment van de ommekeer wordt genoemd. Ten Hag legde de schuld niet bij zijn spelers, zoals Mourinho vaak deed, maar wilde onderdeel zijn van het probleem en vooral van de oplossing. Enkele dagen later werd Liverpool verslagen en kwam er een einde aan het dramatische begin. 

{image[361239][right-half][]}Mediatraining

De gelijkenissen met zijn periode in Amsterdam waren zichtbaar. Ook daar was de start moeizaam en pakten de media hem in het begin keihard aan. Niet alleen op de inhoud, ook op zijn voorkomen. Zijn Twentse accent zou niet in de hoofdstad Amsterdam passen. Het woordje 'hè' werd aan elke zin vastgeplakt. In Engeland herkennen ze dat laatste weliswaar wel, maar de indruk die de trainer maakt (ook voor de camera's), is juist erg positief. Mediatraining heeft de club hem dan ook niet gegeven, ondanks dat zijn Engels eerder nog een stuk minder was.

"Erik is voor de camera's en in de media niet anders dan intern bij de club. De Ten Hag die je op tv ziet, is ook de Ten Hag die hij binnen de club is. Voor de spelers, maar ook voor de medewerkers", benadrukt persvoorlichter Andrew Ward. Hij reist alle persconferenties af met de Nederlander en is absoluut onder de indruk. Niet alleen vanwege zijn voetbalinhoudelijke kwaliteiten, maar vooral van zijn persoonlijkheid en karakter.

Lees ook: Ten Hag kan iets bijzonders doen bij United: "Het langste in vier decennia" 

"Hij heeft een hele menselijke kant naar de werknemers van Manchester United", benadrukt Ward. Daarmee heeft hij de steun volledig voor zich gewonnen, zoals José Mourinho dat bijvoorbeeld veel minder had. Ole Gunnar Solskjaer was weliswaar een kind van de club, maar intern waren er al snel twijfels over de kwaliteiten van de Noor. Ten Hag heeft de twijfels al volledig weggenomen. In de kleedkamers, bij het personeel, bij de supporters.

"Alle spelers en werknemers bewonderen hem. Maar ze weten ook dat hij de baas is", aldus Ward. "En iedereen die niet mee wil, gaat eruit." Waren zijn voorgangers na het Sir Alex Ferguson-tijdperk nog weleens vrienden van de beste spelers, is Ten Hag de duidelijke baas. Marcus Rashford werd pardoes op de bank gezet toen hij een keer te laat was. Tot zijn eigen onvrede, maar de spits viel halverwege in, maakte het winnende doelpunt en schaarde zich achter de keuzes van Ten Hag. Cristiano Ronaldo verloor de strijd met de Nederlandse coach.

{image[361392][left-half][]}Ronaldo

De manier waarop Ten Hag is omgesprongen met de situatie rond Ronaldo, heeft bij de achterban van Manchester United (uiteindelijk) veel respect afgedwongen, stelt Adam Stott, presentator van het populaire supportersplatform The United Stand. "De jongere supporters wilden in eerste instantie niet geloven dat Ronaldo niet meer mee kon komen en dachten dat het probleem bij Ten Hag lag. De oudere supporters wisten dat, net als in het tijdperk van Sir Alex Ferguson, niemand belangrijker is dan de trainer. Het feit dat Manchester United zonder Ronaldo beter speelde dan met hem, heeft iedereen helpen begrijpen dat Ten Hag de juiste beslissing heeft genomen."

"In de voorbije seizoenen ging het om de individuele prestaties, niet om het team. Ten Hag heeft de spelers dichter bij elkaar gebracht en de fans begrijpen dat het team altijd belangrijker is dan iemands loonstrookje, ego of hoe populair hij is. Dat benadrukt hij ook in elke persconferentie. En daar is Ronaldo, helaas voor hem, het slachtoffer van geworden. Maar de beslissing van Ten Hag is de juiste gebleken", benadrukt Stott, die de Nederlandse trainer in korte tijd veel heeft zien veranderen. "Hij heeft de fans en spelers dichter bij elkaar gebracht. Toen hij de eerste twee wedstrijden, dachten we: daar gaan we weer. Maar hij heeft de boel onmiddellijk veranderd. Het voelt alsof iedere speler voor Ten Hag wil spelen, terwijl dat in de voorgaande seizoenen niet het geval was. Het leek alsof iedere speler op zoek was naar de uitgang. Nu wil iedereen bij Manchester United blijven."

Al in zijn eerste persconferentie maakte Ten Hag indruk, stelt Stott. "Hij zei dat een tijdperk ten einde kan komen toen hij het over Liverpool en Manchester City had. Hij had het ook over de mentaliteit van de spelers, dat hun gedrag buiten de lijnen van invloed kan zijn op hun prestaties op het veld. Het gaat bij Ten Hag allemaal om mentaliteit. Als de mindset goed is, zal het talent naar voren komen", aldus de presentator, die de opleving van Marcus Rashford als voorbeeld neemt. "Ik denk dat de nadruk van Ten Hag op de mentale kant van het spelletje ervoor heeft gezorgd dat Rashford één van de beste aanvallers ter wereld is geworden."

De lat ligt nog hoger

In alle facetten heeft Ten Hag de club op indrukwekkende wijze naar zijn hand gezet. De meer ervaren spelers, Bruno Fernandes, Raphaël Varane, David de Gea, merken dat het onder Ten Hag echt anders is dan voorheen. De mentaliteit in de kleedkamers. De verhoudingen. Spelers die hun beste niveau halen ooit bij The Red Devils. Ook de fans zien de Nederlandse trainer als een sterke leider, die de club zo hard nodig heeft. De League Cup-winst is hun ogen pas het begin van het nieuwe tijdperk onder Ten Hag. En daarmee ligt de druk hoog voor de oefenmeester.

Mourinho won in zijn eerste seizoen namelijk de Community Shield, de League Cup en de Europa League. Solskjaer loodste de ploeg naar de tweede plaats in de Premier League. Van Gaal won de FA Cup en werd twee dagen later ontslagen. Ook zijn voorgangers hadden hun succesjes, ondanks dat ze dat duidelijk op een andere manier deden dan Ten Hag. Sir Alex Ferguson ziet voor het eerst een échte opvolger van hem rondlopen, die in zijn geest werkt. Maar bij een van de grootste clubs van Engeland ligt de lat gigantisch hoog. En met zijn eerste half jaar en de indruk die hij daarin maakt, heeft Ten Hag die lat mogelijk nog hoger gelegd. 

Met alleen deze League Cup is de honger nog niet gestild. Integendeel. Niet bij de coach, maar ook niet bij de fans. Die verwachten dit seizoen misschien nog een FA Cup, Europa League en een strijd om de landstitel. Toch zou een plaats bij de eerste vier al gigantisch knap zijn, als je bedenkt waar Manchester United op 13 augustus 2022 nog stond. Dat daar al niemand meer aan denkt, zegt alles over de gigantische impact die hij in zijn eerste half jaar had. 

Door: Vincent Houttuin & Nathan Sprey