Probleem bij AZ dreigt: onder Jansen een Dick Advocaat-déjà vu?

AZ verkocht afgelopen zomer voor vierenveertig miljoen euro aan zelf opgeleide spelers. Calvin Stengs (OGC Nice), Myron Boadu (AS Monaco) en Teun Koopmeiners (Atalanta) trokken de deur van het AFAS Stadion achter zich dicht. Hun opvolgers laten voorlopig nog op zich wachten, want coach Pascal Jansen kiest vooral voor routine en ervaring en dat kan voor problemen zorgen in Alkmaar. 

Want dat is toch wel opvallend, gezien het boven verwachting goed presteren van Jong AZ in de Keuken Kampioen Divisie. De ploeg, die sinds dit seizoen onder leiding staat van voormalig AZ-kampioen Maarten Martens, bezet de gedeelde tweede plaats op de ranglijst en pakte al driepunters tegen teams als De Graafschap en VVV-Venlo. Daarnaast maakt AZ er geen geheim van de jeugdopleiding hoog in het vaandel te hebben staan en ook in de toekomst weer spelers voor veel geld aan grote, internationale clubs te willen afleveren.

Maar de enige nieuwe jeugdspeler die zich bij AZ enigszins laat gelden dit seizoen, is er nota bene een die niet volledig door de Alkmaarse club is opgeleid. Tijjani Reijnders - die tot 2017 de kleuren van PEC Zwolle verdedigde - moest wachten op zijn kans, tót Jordy Clasie na zijn rode kaart tegen Heracles Almelo door een rode kaart voor twee duels aan de kant moest staan. In het duel in Overijssel kwam Reijnders overigens vijf minuten voor tijd binnen de lijnen als vervanger van verdediger Timo Letschert. Met een fraai afstandsschot leek de geboren Zwollenaar AZ op een punt te trakteren, maar een vrije trap van Raj Vloet gooide roet in het eten: 3-2.

{image[347764][right-half][]}Wachtkamer

Tegen FC Twente (3-2 verlies) en Go Ahead Eagles (5-0 winst) mocht Reijnders door afwezigheid van Clasie vanaf de aftrap beginnen. In Enschede werd de wedstrijd al snel ontsierd door twee verdedigende fouten van Letschert, met twee treffers voor de thuisploeg tot gevolg. Mede daardoor kwam AZ in een wedstrijd terecht, waarin zeker de creatievere spelers maar moeilijk hun weg konden vinden. Reijnders kon zijn stempel niet drukken en werd bij rust vervangen door Zakaria Aboukhlal (ook nog altijd geen basisklant, overigens). Tegen Go Ahead Eagles - de oude club van AZ-verdediger Sam Beukema, nog zo'n jongeling die in de wachtkamer zit - bleef Reijnders wél negentig minuten binnen de lijnen. Opnieuw liet hij zich zien door van grote afstand snoeihard uit te halen en te scoren.

De 5-0 van Reijnders had weinig impact op het resultaat, maar gold voor de jongeling wel als een nieuwe stempel op de strippenkaart die tot een permanente basisplaats moet leiden. Voor Jansen was de indruk die Reijnders achterliet echter niet genoeg om Clasie op de bank te houden na afloop van zijn schorsing. De oud-international kreeg bij zijn terugkeer 'gewoon' weer een basisplaats tegen SC Cambuur, een club die wél met heel veel afgevaardigden uit de opleiding van AZ op het veld verscheen. Iets dat volgens Jansen een 'bevestiging' was voor het goede werk van de jeugdopleiding van de Alkmaarders.

Maar waarom geeft hij niet meer jeugd een kans? Bij AZ wordt Mohamed Taabouni gezien als één van de grotere talenten binnen de club. De aanvallende middenvelder behoort wekelijks tot de uitblinkers in het beloftenelftal, maar komt nauwelijks aan bod bij het vlaggenschip van de Eredivisionist. De negentienjarige aanvaller speelde tot dusver slechts twaalf minuten in het eerste elftal. Onder oud-trainer Arne Slot mocht Taabouni in december 2019 twaalf minuten meedoen in het gewonnen bekerduel tegen de amateurs van Groene Ster. In een tijd dat niemand nog van het coronavirus had gehoord, maakte Taabouni zijn laatste minuten in AZ 1. En dus lijkt de tijd inmiddels rijp voor een nieuwe kans.

{image[344256][left-half][]}Dick Advocaat-déjà vu

Bij AZ dreigt nu daarom een Dick Advocaat-déjà vu. Taabouni heeft namelijk een contract dat aankomende zomer afloopt en heeft vooralsnog geen handtekening gezet onder een vernieuwde verbintenis. Dat klinkt op voorhand niet onlogisch, gezien het feit dat het talent veel langer op zijn échte kans in het eerste moet wachten dan bij voorgangers Stengs, Boadu en Koopmeiners het geval was. In het verleden kwam AZ met onder andere verdediger Wesley Hoedt van een koude kermis thuis. De lange achterhoedespeler werd volledig over het hoofd gezien door Advocaat, die de voorkeur structureel gaf aan oudere spelers als Jan Wuytens en zelfs Etiënne Reijnen. Mede daardoor besloot Hoedt zijn contract niet te verlengen en vertrok hij tien maanden later transfervrij naar het Italiaanse Lazio. De kansen die Hoedt kreeg onder John van den Brom kwamen daarvoor te laat.

Laat Jansen de jeugd dan volledig links liggen? Nee, zeker niet. Ernest Poku is met zijn zeventien jaar een opvallende verschijning bij AZ. De veelbelovende aanvaller mocht zelfs al opdraven in het tweeluik tegen Celtic en lijkt met zijn enorme explosiviteit en snelheid een toekomstig wapen voor de Alkmaarders te kunnen zijn. Poku ligt een jaartje langer vast dan Taabouni en heeft op zijn leeftijd niet te klagen aan het ontbreken van een kans op het hoogste podium. Ook is er bij AZ veel vertrouwen in de jongere broer van Teun Koopmeiners, Peer. Een speler die qua karakter en manier van spelen veel gelijkenissen kent met zijn broer. En Thijs Oosting werd omgeturnd tot linksachter, maar is op die positie gepasseerd door aanwinst Aslak Fonn Witry.

Hoewel AZ de weg omhoog door drie zeges op rij (waarvan één in de Conference League tegen het Tsjechische Jablonec) heeft ingezet, zal het dit jaar de frisse impulsen uit de jeugdopleiding zeker nodig hebben. Arne Slot liet ooit Mats Seuntjens, de topscrorer van het jaar ervoor gaan, om het vertrouwen uit te spreken in talent Boadu. Moet Jansen ook niet duidelijker voor jeugdspelers kiezen om over een paar seizoenen opnieuw de zilvervloot binnen te halen met transfers van zelfopgeleide voetballers?  

En als een goede klassering dit seizoen lastig lijkt te worden, is de enige weg die de coach kan inslaan, die van het inpassen van meer jeugd. In Alkmaar spreekt men zelf liever niet van een tussenjaar, maar als Jansen te veel blijft vertrouwen op meer ervaren spelers zonder restwaarde, kan het voor AZ nog wel eens een flinke kluif worden om op korte termijn weer aan te haken bij de traditionele topdrie. Zeker als toptalenten als Taabouni door een gebrek aan vertrouwen ook nog eens besluiten hun heil elders te zoeken.

Door: Brian Wijker