Bielsa in de Premier League: het verhaal van een geniale gek

Dat er geen prijzen nodig zijn om een mythische status te bereiken, bewijst Marcelo Bielsa. De Argentijnse trainer (65) is de dirigent van het Leeds United dat na zestien jaar is teruggekeerd naar de Premier League. De eerste twee duels van de coach met Leeds in de topcompetitie eindigden in 4-3, waardoor zijn komst vooralsnog allerminst teleurstelt. Het verhaal van een maniakale voetbalgek die uniek is in zijn soort.

Waanzinnig sollicitatiegesprek

De Argentijn werd in de zomer van 2018 aangesteld bij de Championship-club en scoorde direct punten bij de aanhang. Hij liet de spelers drie uur lang afval prikken rondom het stadion, om ze te laten beseffen wat de fans moeten doen om een kaartje te kunnen betalen. Bielsa is een vreemde eend in de bijt, zo had de directie al gemerkt. Bij het sollicitatiegesprek maakte de bezeten coach grote indruk door tot in de puntjes uit te leggen wat er het seizoen daarvoor was gebeurd.

Hij had alle 48 wedstrijden van Leeds bestudeerd, wist exact de tactieken van alle 24 tegenstanders op te dreunen en maakte zodoende grote indruk op de board. Tot in de puntjes had Bielsa de wedstrijden van de ploeg bestudeerd. Het is zijn handelsmerk. Het analyseren van wedstrijden op video is zijn grote passie en kwaliteit. Urenlang kijkt El Loco wedstrijden terug en maakt hij tactische analyses, vaak van twee duels tegelijk. Het minpunt dat de coach door zijn Zuid-Amerikaanse achtergrond nauwelijks Engels spreekt, was door zijn verbluffende presentatie geen issue meer bij Leeds. Bij het Argentijnse Vélez Sarsfield kwam dit verhaal bekend voor. Met liefst 51 videobanden met tactische uitleg kwam hij daar in 1997 op sollicitatiegesprek.

De Spy Gate

Het is een typische Bielsa-anekdote. Er zijn talloze verhalen van bizarre acties van de voetbalgekke trainer die leeft van tactische beschouwingen en het ontwikkelen van spelers. Het maakt hem tot een God onder de voetbalcoaches. Collega's bewonderen hem, fans noemen hem een genie of een gek. Zijn carrière duurt inmiddels dertig jaar en de prijzenkast is met vijf bokalen slecht gevuld, maar daar is het hem niet om te doen. Voor elke wedstrijd neemt hij 360 uur de tijd om de tegenstander te analyseren. Typerend is dat de spelers van Leeds na het puntenverlies van West Bromwich Albion in het stadion de promotie vierden, terwijl Bielsa in zijn werkkamer komende opponent Derby bestudeerde. De titel van Leeds is de verdienste van de trainer. Mateusz Klich (oud-Eredivisie) vatte het mooi samen. "Bij hem is het tactiek, tactiek en tactiek. Hij heeft ons laten zien hoe goed we kunnen zijn."

El Loco blijft El Loco

Het succes met Leeds is de boost die de carrière van Bielsa goed kon gebruiken. De laatste jaren kwam hij namelijk vooral op negatieve wijze in het nieuws. Bij Olympique Marseille stapte Bielsa in het 2015 al na één competitiewedstrijd op. Bij zijn volgende werkgever Lazio vertrok de coach na twee dagen (!) omdat het goede gevoel ontbrak. Bij Lille ging het nauwelijks beter: in Noord-Frankrijk volgde er na een paar maanden ontslag. Ruzies met spelers, directeuren en de plaats in de degradatiezone waren de redenen. De Europese carrière van Bielsa leek in 2017 ongeveer ten einde, tot hij in 2018 de kans kreeg van Leeds. Zijn eerder successen waren ze daar niet vergeten. Hij slaagde er bijvoorbeeld in om Athletic de Bilbao in 2012 de Europa League-finale en de bekerfinale te halen. Ook de Olympische titel met Argentinië in 2004 is een hoogtepunt.

25.000 kilometer rijden

Bielsa werkte bij Newell's samen met verdediger Fernando Gamboa, die na de zoveelste lezing van de trainer de behoefte voelde om zijn vinger op te steken. "Weet u wat het probleem is professor? Dat u 24/7 met voetbal bezig bent en de spelers er nog een leven naast hebben." Dat geldt inderdaad niet voor de trainer die op tweede kerstdag tot frustratie van zijn familie eens veertien uur lang wedstrijden bekeek. Ook tijdens vakanties maakt de obsessieve trainer er een gewoonte van om duels te bestuderen.

Bekende fans

Tot zijn fans kunnen grote namen als Pep Guardiola, Diego Simeone en Mauricio Pochettino worden geschaard. Een jonge Guardiola reisde ooit achtduizend kilometer om Bielsa op diens boerderij te kunnen ontmoeten. "Voor mij is hij de beste coach van de wereld", zei de Spanjaard. Guardiola bewondert de tactische ideeën en het feit dat hij gerust 900 minuten voetbal kijkt om een oefenduel voor te bereiden. Volgens Guardiola is Bielsa speciaal omdat hij zijn ploegen op een wereldwijd unieke van manier spelen. "Niemand kan dat namaken, het is zo speciaal", zei Guardiola met een twinkeling in zijn ogen alsof hij over de Mona Lisa sprak. Hij opperde ook dat Bielsa wereldwijd 'honderd miljoen' voetballers heeft geïnspireerd.

Ook een incident in april 2019 past in dit rijtje. Nadat Leeds tegen Aston Villa scoorde terwijl een Villa-speler geblesseerd op de grond lag, verplichte hij zijn spelers om Villa door te laten lopen om de gelijkmaker te maken. Het duel eindigde in 1-1 en kostte Leeds uiteindelijk de kop in de promotiestrijd. Bielsa kreeg hiervoor van de FIFA de Fair Play Award. Dat Leeds een jaar later alsnog kampioen is geworden, maakt het schitterend. Met twee spectaculaire wedstrijden tegen Liverpool (4-3 verlies) en Fulham (4-3 winst) is de komst van El Loco in de Premier League tot dusver een waanzinnig succes voor de voetbalfan. Ondertussen is Bielsa alweer druk bezig met het bestuderen van de aanstaande tegenstanders, en de tegenstanders daarna.

Door: Remco Jacobi