Oranje-decennium: WK-finale, decepties, hoop aan de horizon

Het was een decennium van uitersten, ook voor het Nederlands elftal. 'We' reikten tot de finale van het WK in Zuid-Afrika, verrasten in Brazilië vier jaar later met een derde plaats en zijn er ook deze zomer weer eens bij op het EK. Daar staan enorme decepties als de misgelopen eindtoernooien in 2016 en 2018 en de blamage op het EK 2012 tegenover. FCUpdate.nl blikt aan de hand van tien cruciale duels terug op het Oranje-decennium.

11 juli 2010 – WK-finale tegen Spanje: 0-1 verlies na verlenging {image[338948][right-half][]}

De grootste voetbalwond van dit decennium. Was de teen van Iker Casillas maar drie maten kleiner, dan was dit artikel met een jubelstemming afgetrapt. Bondscoach Bert van Marwijk leidt Oranje, dat met een gouden generatie in Zuid-Afrika verschijnt, in een – volgens critici onaantrekkelijke - 4-2-3-1 opstelling naar de eindstrijd in Johannesburg, waar Andrès Iniesta vlak voor het verstrijken van de verlenging Maarten Stekelenburg weet te kloppen. Weer niet, net als in 1974 en 1978.

{image[338949][left-half][]}17 juni 2012 - Groepsfase EK tegen Portugal: 1-2 verlies

Twee jaar later was het laatste duel van een eindtoernooi ook een nederlaag, maar was de sfeer intern vele malen bedrukter. Puntloos eindigde Oranje in een poule met Duitsland, Denemarken en Portugal onderaan in de EK-groep. Het lachertje van het eindtoernooi in Polen en Oekraïne, waar persoonlijke vetes de boventoon voerden. Van Marwijk pakten zijn biezen en aan de opvolger de schone taak de uit elkaar gevallen selectie weer te smeden tot een eindrondewaardig team.

15 augustus 2012 – Vriendschappelijk tegen België: 4-2 verlies

Louis van Gaals tweede termijn als bondscoach moest de vaderlijke lijm op de door ruzie uit elkaar gerukte spelersgroep worden. Met een hoop jonkies, onder wie Nick Viergever, Stefan de Vrij en Bruno Martins Indi als invallers, ging het eerste duel onder Van Gaals leiding verloren. In een oefenduel was België met 4-2 te sterk, dankzij drie tegengoals in het slotkwartier. De basis voor een goed WK werd echter gelegd, want door de onder meer tegen de Belgen aangetoonde defensieve kwetsbaarheid besloot Van Gaal om met vijf verdedigers te gaan spelen.

13 juni 2014 - Groepsfase WK tegen Spanje: 5-1 winst {image[338951][right-half][]}

Misschien wel hét Oranje-hoogtepunt van dit decennium. Een duel voor de eeuwigheid, met de zweefkopbal van Robin van Persie, de lange ballen van Daley Blind en de heldenrol voor Arjen Robben. 5-1! Tegen de wereldkampioen. Een flinke pleister op de wonden voor de nederlaag in de finale, vier jaar eerder. Van Gaal stapt af van het oeroude 4-3-3, zet alle 23 selectiespelers in en vecht zich met dank aan uitblinkers Robben en Van Persie naar een derde plaats in Brazilië.

13 oktober 2015 - EK-kwalificatie tegen Tsjechië: 2-3 verlies

Wat velen in Brazilië niet dachten, werd de jaren daarna werkelijkheid. Het WK van 2014 was het laatste eindtoernooi van dit decennium waar Oranje op etaleerde. Het EK van 2016 werd misgelopen, mede door een nederlaag tegen Tsjechië (2-3) in de eigen ArenA. Al eerder werd er in Tsjechië verloren en IJsland was liefst twee keer te sterk. De Tsjechen spelen in Amsterdam meer dan een helft met tien man, maar komen geen moment in de problemen. Guus Hiddink, Van Gaals opvolger, is dan al vertrokken. Voormalig assistent Danny Blind kan de onafwendbare afgang niet voorkomen. Voor het eerst sinds 2002 mist Oranje een eindtoernooi.

De neergang van het Nederlandse voetbal bereikte anderhalf jaar na het echec tegen Tsjechië een dieptepunt. De laatste wedstrijd met Danny Blind langs de lijn en de eerste van velen met Matthijs de Ligt centraal in de defensie. De op dat moment pas zeventienjarige gaat in de openingsfase twee keer in de fout en wordt in de rust gewisseld. Het staat dan al 2-0 tegen Bulgarije, een C-land. Een onthutsend zwak Oranje speelt misschien wel de slechtste interland uit de historie en Blind wordt een dag na de Blamage in Bulgarije ontslagen.

10 oktober 2017 - WK-kwalificatie tegen Zweden: 2-0 winst

Dick Advocaat moet het vege lijf zien te redden, maar slaagt daar dankzij een pijnlijke 4-0 nederlaag bij Frankrijk niet in. Tijdens de laatste interland van Arjen Robben, die beide goals maakt tegen Zweden, wordt er wel gewonnen, maar een monsterscore (en dus een beter doelsaldo) blijft uit. Robben zwaait af, maar niet op de manier waarop gehoopt wordt. Voor de tweede keer op rij weet Oranje zich niet voor een groot eindtoernooi te kwalificeren, al komt voorzichtig optimisme om de hoek kijken.

19 november 2018 - Nations League tegen Duitsland: 2-2

En niet onterecht, want onder leiding van de nieuwe bondscoach Ronaldo Koemen krabbelt Oranje weer uit het diepe dal. Met Virgil van Dijk als aanvoerder, Frenkie de Jong als oase van rust op het middenveld en Memphis Depay als herboren leider in de punt van de aanval. In de gloednieuwe Nations League verrast Nederland door zich in een groep met Frankrijk en Duitsland tot groepswinnaar te kronen. Tijdens het slotduel komt Oranje razendsnel met 2-0 achter, maar na het Briefje van Koeman en goals van Quincy Promes en Virgil van Dijk was de Veltins-Arena van Oranje. De finale van de Nations League wordt later dat seizoen met 1-0 verloren van Portugal.

{image[338953][left-half][]}6 september 2019 - EK-kwalificatie tegen Duitsland: 2-4 winst

Het vierde treffen in ruim een jaar tijd met Duitsland levert een heroïsch gevecht op. Vanwege de goede start van Noord-Ierland in de kwalificatie en de nederlaag van Oranje tegen de Duitsers in eigen land, was het duel in het Volksparkstadion cruciaal. Het werd dankzij opnieuw een karaktervolle comeback van Koeman en zijn mannen een memorabele avond voor Oranjeminnend Nederland. Dankzij onder meer een goal van de debutant Donyell Malen wordt er met 2-4 gewonnen en zet Oranje een reuzestap naar plaatsing voor het EK 2020.

16 november 2019 - EK-kwalificatie tegen Noord-Ierland: 0-0

In een oersaai duel op vreemde bodem wordt die kwalificatie uiteindelijk veiliggesteld. Misschien wel typerend voor het 'Oranje nieuwe stijl' van Koeman. Zonder veel verrassingen in het elftal, met Marten de Roon als controleur in plaats van de jongere Donny van de Beek en met Ryan Babel als oudgediende op de vleugels. Hij houdt talenten als Malen en Calvin Stengs nog op de bank. De 0-0 was genoeg voor plaatsing. De komende zomer kleuren de straten weer Oranje. Dat leek aan het begin van dit decennium volkomen logisch, maar het waren tien jaar van uitersten.