Björn van der Doelen: van bal-, naar woordkunstenaar

In de voetballerij zijn er maar weinig authentieke spelers meer te vinden. Misschien is dat wel de reden dat Björn van der Doelen (41) de bal heeft ingeruild voor de microfoon. Niemand is meer zichzelf dan de voormalig middenvelder. Van der Doelen is een Brabantse, zorgzame cowboy met een groot hart dat hij het liefst met iedereen wil delen. Behalve met datgene wat zijn vrijheid beperkt.

'Probeer maar gewoon efkes en ask nie opneem, dan app ge maar efkes'. Een afspraak maken met Björn van der Doelen is niet lastig. De vriendelijke Brabander is toegankelijker dan een rolstoelvriendelijke bus, maar zit – net als de meeste touringcars – wel overvol. Hoewel de voormalig middenvelder van onder andere FC Twente en PSV niet meer in het voetbal actief is, heeft hij nog altijd een druk programma. Zijn gezin van drie kindjes krijgt de volle aandacht, evenals de muziekwereld waarin hij al jaren werkzaam is.

Welke rol het voetbal nog speelt? Van der Doelen zou afgelopen zondag naar het duel tussen PSV en FC Twente, zijn oude werkgevers, met zijn zoontje. "Maar helaas kwam er een optreden tussendoor, dus we gaan een andere keer", vertelt hij. Rouwig is hij er overigens niet om dat hij het onderonsje moest missen. "Als ik ga kijken, dan kom ik er voornamelijk om oude bekenden weer te zien. En om weer eens bij PSV te zijn. Daar heb ik mijn jeugdopleiding genoten en het is de club waarmee ik binding heb. Maar over het algemeen vind ik het helemaal niet leuk om een voetbalwedstrijd te zien. Laatst keek mijn zoontje Barcelona tegen Olympiakos. Barça vind ik de leukste ploeg om te zien, maar de tegenstander speelde zo vreselijk verdedigend. Dat was niet leuk meer."

Woordkunstenaar

Het voetbal is voor Van der Doelen een afgesloten hoofdstuk. Hoewel het hem veel mooie dingen bracht, bijvoorbeeld een goed pensioen waar hij nog altijd profijt van heeft, is hij klaar met het wereldje. Hij was toe aan wat nieuws. Verder dan het team van zijn zoontje coachen en heel af en toe zelf nog eens trainen, komt hij niet. "Ik kon het niet meer opbrengen om al mijn energie in het wereldje te stoppen. Het was een prachtige tijd, maar ik was toe aan wat nieuws. Aan wat anders."

Het werd de muziekwereld. Met zijn tatoeages en ferme baard zag Van der Doelen er al uit als een alternatieve rockster. De muziekstijl werd weliswaar Americana, verder paste alles in het plaatje. De liedjes die hij schrijft zijn autobiografisch. Zo gericht als hij met zijn rechterbeen de bal in de kruising wilde krijgen, zo gericht probeert hij nu met zijn stem de mensen te raken. Een boodschap mee te geven. Hij is van een bal-, woordenkunstenaar geworden.

"Dat is ook de reden dat ik niet in het Engels kan en wil zingen", legt hij uit. "Ik ben de taal niet machtig genoeg daarvoor. Want je wil met jouw woorden iets vertellen. Jezelf uitdrukken. Een beetje kneden met de waarheid. Dat krijgt zoveel meer betekenis als je dat in het Nederlands doet. Of eigenlijk in mijn geval in het Brabants, al praat ik in het echt nog meer in dialect dan in de liedjes. Het maakt je als zanger kwetsbaar in je woordkeuze. En het is wel heel mooi om te maken. Soms krijg ik berichten van mensen die het in de auto hebben gehoord en het prachtig vonden. Dat vind ik mooi om te horen. Applaus is mooi – ook heel ongemakkelijk soms -, maar berichten van mensen die je hebt geraakt, zijn veel mooier."

[photo,110084,left,]

De stoere cowboyachtige voetballer en de vriendelijke Brabo begeeft zich even op gevoelig terrein. Als hij dichterbij zichzelf komt, vallen er steeds meer ge en gij's door het gesprek. "En echt niet elke zin hoeft van enorme waarde te zijn", ontkracht Van der Doelen vervolgens. "Maar je hebt een boodschap en je wilt zorgen dat er een eindpunt komt bij je lied, verhaal of wat dan ook doen. Zorgen dat de cirkel rond is."

Tirades

Over ronde cirkels gesproken. Hoewel Van der Doelen niets meer met het voetbalwereldje heeft, raakte hij de laatste maanden er toch in verzeild. Hij werd gevraagd voor een rol in de speelfilm Catacombe, waar hij als boze trainer een tirade houdt voor de talenten. Het is een nieuw hoofdstuk aan het avonturenboek van Van der Doelen. "Dat was wel even wennen, auditie doen", lacht hij. "Ik werd voor die rol gevraagd door Victor Ponten. Ik heb niet getwijfeld en ben blij dat ik het gedaan heb. Het was zeker een leuke ervaring."

De tirades die hij voor de talenten moet houden, kent hij nog uit zijn tijd als voetballer. Van der Doelen keek de kunst goed af, want vorige maand hield hij op geheel eigen wijze (zie onder) een dergelijk verhaal voor de ouders van heel Nederland. "Frank Lammers vroeg me of ik iets wilde maken voor de 'Dag van de Leraren'. Toen ben ik dit gaan schrijven. Vrienden van me werken op de basisschool en daar hoor ik regelmatig verhalen van waar ik me over verbaas.  Het is soms echt niet normaal meer. Vroeger was niet alles beter, maar volgens mij hadden wij hier niet mee te maken."

In de voetballerij komen soortgelijke incidenten voor. De tijd dat scheidsrechters, jeugdtrainers en zelfs jeugdspelers ongestoord op zaterdagochtend een potje konden voetballen, is bij steeds meer clubs voorbij. Toch heeft Van der Doelen dat zelf nog niet mee gemaakt. "Dat heeft ook met het niveau te maken", lacht hij. "De nadruk ligt echt op plezier. De ouders gaan daar op een positieve manier in mee. Ik moet hen uitleggen dat je uit een ingooi niet buitenspel kan staan, weet je wel? Dus nee, daar heb ik weinig van gemerkt. Als het uit de hand zou lopen, denk ik wel dat ik er wat van zou zeggen. Althans, dat hoop ik."

Levensgenieter

Zingen, optreden, spelen met woorden. Af en toe een acteerrolletje als het op zijn pad komt. Dat past wel in zijn hart. "Op dit moment heb ik al ideeën voor een nieuwe plaat. De thematiek is al gekozen. Daar ga ik mee bezig. Zolang ik muziek spelen leuk vind, ga ik er zeker mee door. En misschien wil ik over vijf jaar wel iets compleets anders. Als ik mijn gevoel van vrijheid maar kan behouden."

Björn van der Doelen, levensgenieter. Uiteraard met zachte G.

Door: Nathan Sprey

Foto's: https://www.bjornvanderdoelen.com/