Tien conclusies na het EK voor vrouwen in Nederland

Het zit er weer op. Het EK voor vrouwen is na de finale tussen Nederland en Denemarken en de gouden glorie van de Oranje Leeuwinnen ten einde gekomen. Tijd om de balans op te maken na het toernooi in eigen land. FCUpdate.nl trekt tien conclusies na het voetbalfeest van bijna drie weken.

1: (Nederlands) vrouwenvoetbal op de kaart

Het EK voor vrouwen heeft alle verwachtingen overtroffen. Natuurlijk heeft het voor een aanzienlijk deel te maken met het succes van het thuisland, maar het toernooi leefde enorm. Dat komt in allerlei cijfers aan het licht. De officiële statistieken van de UEFA leren dat er diverse records zijn verbroken. Zo was de eindronde het best bekeken vrouwen-EK ooit, met meer dan 50 miljoen televisiekijkers. De finale kon rekenen op 4,1 miljoen tv-kijkers in Nederland en 13 miljoen tv-kijkers over de hele wereld - het duel werd in tachtig landen uitgezonden. De huldiging van Oranje trok, net als alle duels van Oranje, meer dan twee miljoen kijkers.

2: Maar de volgende stap moet nu gezet worden

Het enthousiasme en de populariteit houden niet in dat het eindpunt al bereikt is. Integendeel: dit moet pas het begin zijn. Het EK-succes moet een aanzet zijn voor de toekomst. Wat er nu concreet moet gebeuren: extra ledenaanwas, een nog betere opleiding, meer toeschouwers bij vrouwenwedstrijden en meer sponsoring.

In 2016 stonden er 153.000 vrouwelijke leden bij de KNVB ingeschreven, wat vier procent meer is dan het jaar ervoor. Bij de pupillen was er zelfs sprake van 6,7 procent groei. Meer dan 2.000 verenigingen hebben al één of meerdere vrouwenteams geregistreerd. Daarmee zijn de eerste stappen wat betreft de groei van het vrouwenvoetbal gezet. De KNVB hoopt in 2020 maar liefst 183.000 vrouwelijke leden te hebben en verwacht de komende tijd al veel extra speelsters te kunnen begroeten. Op jonge leeftijd moeten er mogelijkheden en faciliteiten zijn.

Het vrouwenvoetbal staat op het punt om uit de kinderschoenen te treden, maar er is nog een lange weg te gaan. De nationale competitie bestaat nog steeds maar uit negen ploegen, een club als Feyenoord doet niet eens mee. Maar voordat de Eredivisie voor vrouwen uitgebreid kan worden, moeten er eerst andere dingen gebeuren. "Het heeft nog geen zin om vijftien, zestien clubs in de Eredivisie te stallen, want dan wordt het kwaliteitsverschil te groot. Je moet het clubs niet door de strot duwen. Ze moeten intrinsiek gemotiveerd zijn, omdat dit een voorwaarde is voor de positionering van het vrouwenvoetbal. Er moet eerst meer geïnvesteerd worden in de jeugdopleiding, vanuit daar moet gebouwd worden", zei toernooidirecteur Bert van Oostveen op Radio 1. "De uitstroom moet verminderd worden: vrouwen moeten bijvoorbeeld minder snel stoppen voor hun studie." Een voordeel is dat de markt voor het vrouwenvoetbal nu een stuk groter geworden is.

3: Het was één groot, maar wel ander voetbalfeest

Een van de dingen van het EK die veel mensen het meest zal bijblijven is de Oranje-parade naar het stadion, voor elk duel van Oranje. Er liepen steeds duizenden mensen mee in de feestloop. Daarnaast was de sfeer in de stadions zeer goed. Vrijwel iedereen was vrolijk, enthousiast en in de kleuren van zijn of haar land gekleed. Er was weinig animositeit en veel gezelligheid en vrolijkheid. Op de klanken van de nummers van de Snollebollekes ('Links, rechts') en John de Bever ('Jij krijgt die lach niet van mijn gezicht') werd er flink feestgevierd.

4: De keepsters waren van een bedenkelijk niveau

Het totale niveau van het EK viel veel mensen mee, maar een ander deel van het Nederlandse voetbalpubliek vond het juist tegenvallen. Als we kritisch naar de wedstrijden kijken, dan concluderen we vooral dat de keepers vaak niet thuis gaven. Het inschatten van hoge ballen, het reageren op afstandsschoten en het neerzetten van een goede muur bij vrije trappen bleken pijnpunten. Een oorzaak voor dit matige keeperswerk in het vrouwenvoetbal kan zijn dat veel meiden pas op latere leeftijd op doel komen te staan.

5: Nederland zal alleen nog maar beter worden

Voor Nederland was het EK natuurlijk schitterend. De Oranje Leeuwinnen bereikten niet alleen voor de eerste keer de finale, maar wonnen deze ook meteen, met 4-2 van Denemarken. Het leidde tot een groot volksfeest in Utrecht. Het is de kroon op het werk voor Oranje, dat in 2009 met een halvefinaleplaats debuteerde op het EK en zich in 2015 voor het eerst op het WK meldde. Overigens timmert Oranje onder 19 ook aan de weg, met EK-winst in 2014 en een halvefinaleplaats op het EK 2016.

Bondscoach Sarina Wiegman verdient overigens een groot compliment voor de prestaties van de Leeuwinnen, omdat ze een hecht team gebouwd heeft en bovenal resultaten geboekt heeft. Zij zal in de toekomst nog veel plezier beleven aan speelsters als Groenen, Martens en Miedema, die op het EK floreerden in het sterke collectief van Oranje.

6: Er zal altijd veel tegengas blijven

Wat dit EK ook wel duidelijk heeft gemaakt: er zullen altijd veel wanklanken over het vrouwenvoetbal te horen blijven. Diverse bekende namen uit het voetbal deden een niet al te vriendelijk zegje over de dames. Arnold Mühren, Willem van Hanegem, Ronald Waterreus, Aad de Mos en Kenneth Perez, stuk voor stuk waren ze nogal negatief. Dat deed veel stof opwaaien, omdat het haaks op al het positivisme stond.

7: De kwaliteit in de breedte neemt toe

De nivellering heeft toegeslagen in het vrouwenvoetbal, zo is wel duidelijk geworden in het afgelopen toernooi. Het wordt natuurlijk onderstreept door Duitsland, dat na zes opeenvolgende Europese titels (!) ditmaal al in de kwartfinale werd uitgeschakeld door Denemarken. Los van de Duitsers behoorden Zweden en Noorwegen ook tot de 'usual suspects', maar deze landen lieten het ook niet zien. Zweden werd in de kwartfinale naar huis gestuurd door Nederland, terwijl Noorwegen geen enkel punt pakte in de poule van Oranje. Frankrijk, de nummer drie op de FIFA, kon na de kwartfinale naar huis.

8: Miedema laat haar voeten spreken

Een van de belangrijkste verhalen van het EK 2017 is het verhaal van Vivianne Miedema. De spits van Oranje kon aanvankelijk niet de hoge verwachtingen waarmaken, net als op het WK 2015 in Canada. Na zeven duels op eindtoernooien stond de aanwinst van Arsenal nog steeds op de hatelijke nul. "Ik bewaar de goals voor later in het toernooi", zei Miedema tegen FCUpdate.nl.

9: De organisatie kan dik tevreden zijn

De organisatie van WEURO2017 lag uiteraard voor een aardig deel in handen van de UEFA, maar de KNVB kan zich zeer gelukkig prijzen met de wijze waarop het gastheerschap van het toernooi verlopen is. De Nederlandse voetbalbond zette in aanloop naar het toernooi veel in het werk om het vrouwenvoetbal veel beter en sterker te positioneren en dat heeft zijn vruchten afgeworpen.

10: De verwachtingen worden groter, de media kritischer

Als het vrouwenvoetbal daadwerkelijk een nieuwe stap gaat zetten, dan zal de positiviteit uiteindelijk steeds meer plaatsnemen voor een kritische blik. Dat hoort erbij. Als de verwachtingen omhoog gaan, het begrip topsport steeds meer van toepassing is en de vrouwen ook steeds meer gaan verdienen, dan is het interessant om te zien wat voor uitwerking dat heeft.

Hoe gaan de vrouwen om met de toenemende populariteit en salarissen en hoe gaan de media om met de vrouwen? Het zijn vragen die voortvloeien uit dit succesvolle EK. Want als er één ding zeker is, dan is dat het vrouwenvoetbal nog volop in beweging is. Voor Nederland wordt het WK 2019 in Frankrijk daarom een enorme testcase. Dan zullen de Leeuwinnen geen underdog meer zijn, maar een kanshebber.

Door: Koen Jans

[photo,107899,left,]